چگونگی استفاده از کمپرسورها

How To Use Compressors

آموزش کمپرس کردن

بی‌تردید کمپرسورها [Compressor] یا به عبارت دیگر، فشرده کننده‌های سیگنال صوتی نیرمندترین و کارآمدترین ابراز در دسترس مهندسین میکس در استودیو هستند، اما گاهی پیش می‌آید که نابجا و نادرست به کار گرفته می‍شوند. برای همین برخی از تازه کارها در میکس، خواه به دلیل کژفهمی درباره‌ی اصول کمپرس کردن یا نداشتن دانش کافی، تنظیمات نامناسب و نادرستی بر روی کمپرسورها اعمال می‌کنند.

اگر برای رسیدن به نتیجه‌ مطلوب، بیش از اندازه به تنظیمات از پیش تعیین شده [Presets] وابسته‌اید یا اینکه با چرخاندن بی‌هدف پیچ‌هایی [Knobs] که از آن‌ها سر درنمی‌آورید وقت خود را هدر می‌دهید، در ادامه ضمن برطرف کردن تصورات غلط و رایج درباره‌ی کمپرس کردن صدا، به شما خواهیم گفت چگونه در فرایند میکس به طور مؤثرتری از کمپرسورها استفاده کنید.

بیایید با یک مفهوم اساسی شروع کنیم: کمپرسورها دقیقاً چه کاری انجام می‌دهند؟

کار اصلی کمپرسورها

هدف اصلی از کمپرس کردن یا فشرده کردن سیگنال‌های صوتی [Compression] در فرایند میکس، حفظ کنترل بیشتر بر میزان شدت صدا [Dynamics] است. سیگنال‌های صوتی مختلف با ترازهای متضاد، شامل اوج‌های بلند [Loud Peaks] و بخش‌های ساکت‌تر، همگی مهم‌ترین موارد برای کمپرس کردن هستند. به طوری که در مورد برخی از سیگنال‌های صوتی، تنها کافی است اوج‌ها [Peaks] کمی کمپرس شوند. اما مواقعی هم لازم است کمپرس بیشتری اعمال شود تا سطح کلی شدت صدا افزایش یابد. هر چند دلایل استفاده از کمپرسورها بسته به نوع ساز و سبک موسیقی متفاوت است،

اما مفهوم اصلی کمپرس کردن یکسان است؛ یعنی کنترل بیشتر بر روی شدت صدا.

با تنظیم  Thresholdشروع کنید

ابتدا بهتر است بدانید Threshold یا آستانه، سطحی از سیگنال صوتی ورودی (بر حسب دسیبل، dB) است که عمل کمپرس کردن در محدوده‌ی بالاتر از آن انجام می‌شود. بنابر این، تنظیم آستانه همواره باید نخستین قدم باشد (البته با فرض اینکه سیگنال صوتی ورودی، صحیح و سالم است). سطح آستانه را جایی تنظیم کنید که می‌خواهید اوج‌های سیگنال صوتی مورد نظر در محدوده‌ی بالاتر از آن کمپرس شود. آستانه‌ی بالاتر هنگامی مؤثر است که شما بخواهید فقط مقدار کمی از سطح اوج‌های سیگنال صوتی کاسته شود، اما آستانه‌ی پایین‌تر سبب می‌شود کل سیگنال صوتی طی دفعات بیشتر و همچنین سریع‌تر کمپرس شود.

آستانه

یکی از روش‌های ساده برای تنظیم آستانه این است که در جایی بالاتر از سطح میانگین سیگنال صوتی تنظیم شود. یعنی محدوده‌ای که در آن اوج‌های زیادی برای کمپرس کردن وجود دارد. اما چنین روشی همیشه کارآمد نیست. بنابر این بهتر است با توجه به کل سیگنال صوتی، محدوده‌ی اوج‌های بلند را پیدا کنید و این محدوده را به عنوان مرجع تنظیم آستانه در نظر بگیرید. البته در اینجا، هدف ما بررسی شیوه‌ها و سبک‌های گوناگون استفاده از کمپرسور نیست؛ بلکه می‌خواهیم فقط به نکات کلیدی کار با کمپرسور و مبانی کمپرس کردن صدا بپردازیم.

Ratio یا نسبت فشرده سازی

تنظیمات Ratio در کمپرسور نمایانگر این است که کمپرس کردن سیگنال صوتی با چه نسبتی انجام می‌شود. برای مثال، Ratio با نسبت 2:1 یعنی هر 2dB تغییر در سطح ورودی، سبب 1dB تغییر در سطح خروجی می‌شود. نسبت پایین‌تر مربوط به مواقعی است که نیاز دارید شدت اوج‌های سیگنال صوتی کمتر شود اما به گونه‌ای که در عین حال از سطح آستانه عبور کند. اما هر چه این نسبت‌ها بالاتر برود، کمپرسور بیشتر شبیه یک محدود کننده [Limiter] عمل می‌کند؛ یعنی با تنظیم بالاترین نسبت کمپرسور هیچ سیگنالی اجازه‌ی عبور از سطح آستانه را نخواهد داشت.

چنانکه شاید حدس زده باشید، صداهای کمپرس شده با نسبت‌های بالاتر برای شنونده محسوس‌تر خواهد بود، پس هنگام تلاش برای اثر بخشی و جلوه دهی به یک صدا، طی کمپرس کردن از تنظیماتی پویا و پرتکاپو [Aggressive Compression] استفاده کنید. مهندسین میکس کارکشته به منظور حصول اطمینان از انجام کار و نیز اتکاء کمتر به یک کمپرسور، اغلب در چند مرحله به کمپرس کردن صدا می‌پردازند؛ برای مثال استفاده از دو کمپرسور پشت سر هم.

رنگ آمیزی صدا توسط کمپرسور

تا کنون دیده یا شنیده‌اید که برخی از یک کمپرسور با نسبت 1:1 و آستانه‌ی بسیار بالا استفاده کنند؟ به نظر می‌رسد با چنین تنظیماتی هیچ سیگنالی کمپرس نمی‌شود. شاید تصور کنید آن‌ها روش استفاده‌ی صحیح از کمپرسور را نمی‌دانند، اما اگر به اندازه کافی سیگنال‌های صوتی را کمپرس کرده باشند، فرصت خوبی است تا اندکی رنگ و جلوه نیز به آن اضافه کنند. بدین ترتیب یک کمپرسور می‌تواند چیزی بیشتر از یک پردازشگر سیگنال‌های صوتی باشد.

این هم روش جدیدی نسیت

سالیان سال است حرفه‌ای‌ها از کمپرسور کنسول‌های عظیم ضبط صدا، ساخت شرکت Solid State Logic، استفاده می‌کنند. چرا که فعال کردن این کمپرسورها به هر میکسی گرما و رنگ خاصی اضافه می‌کند. حتی اگر عقربه نمایشگر بی‌حرکت باقی بماند و آستانه در بالاترین سطح ممکن تنظیم شود. کمپرسور دیگری که استفاده از آن با نسبت 1:1 رایج است Distressor نام دارد، که با افزودن زنگی خاص شخصیت متفاوتی به صدا می‌بخشد. بدین ترتیب می‌توان گفت نه تنها کمپرسور شدت سیگنال‌های صوتی را کنترل می‌کند، در عین حال روشی فوق العاده برای افزودن هارمونی به شمار می‌رود.

محل قرار گرفتن کمپرسور در میکس

نه تنها سر درآوردن از چگونگی کارکرد کمپرسور سخت و پیچیده است، بلکه آگاهی نسبت به موقعیت صحیح قرار گرفتن آن در زنجیره‌ی میکس درک مسئله را دشتوارتر می‌کند. برای مثال، دانستن اینکه در چه مواقعی کمپرسور پیش از اکولایزر [EQ] و در چه شرایطی پس از آن قرار می‌گیرد، می‌تواند تاثیر بسیار متفاوتی بر روی سیگنال صوتی داشته باشد. از این رو، یافتن محل درست قرار دادن کمپرسور می‌تواند به معنی واقعی کلمه سبب ارتقاء میکس یا بر هم ریختن تمام کار شود